توانایی بیدارماندن MWT
پلی سومنوگرافی و سی پپ تیتراسیون
PSG یک تست چند پارامتری است که عملکرد تعدادی از ارگان ها و سیستم های بدن انسان را در خواب ضبط و ثبت می کند. EEG (نوار مغز)، EKG (نوارقلب)، EMG (نوار عضله)، EOG (نوار چشم)، جریان هوای تنفسی، تلاش تنفسی، درصد اشباع اکسیژن خون از اجزای معمول یک PSG محسوب می شوند.
برای انجام تست PSG فرد باید یک شب را در آزمایشگاه خواب بخوابد. طول مدتی که فرد خواب است تعدادی الکترود (صفحات کوچک فلزی) و وسایل دیگر برای ضبط اطلاعات لازم به بیمار متصل می شود. علی رغم تغییر فضای خواب و اتصال تعداد زیادی الکترود و وسایل دیگر به بیماران، اکثر بیماران حتی بهتر از روزهای معمول در آزمایشگاه خواب، به خواب می روند. تنها تعداد اندکی از بیماران اظهار می کنند که نسبت به شرایط معمول خواب بدتری داشته اند.
در این تست نوار عضله از یکی از عضلات پا برای ثبت حرکات پاها و همچنین از یکی از عضلات چانه برای اندازه گیری تون عضلانی کلی بدن گرفته می شود.
دستگاه سی پپ (CPAP) یک پمپ است که هوا را به طور مداوم از خلال یک ماسک به داخل مجرای تنفسی می دمد. فشار مربوطه را می توان برای دست یافتن به یک فشار ثابت مثبت، بر حسب شرایط و نیاز هر بیمار تنظیم کرد. به کار بردن فشار مثبت در حل مشکل بسته شدن مکرر راه های هوایی فوقانی مؤثر است. در ادامه تست خواب، مطالعه پپ تیتراسیون انجام می شود. مطالعه پپ تیتراسیون در طی یک شب بستری، به منظور درمان وقفه تنفسی حین خواب، تعیین نوع دستگاه مناسب فرد و یافتن مناسبترین تنظیمات انجام می شود.
آزمون تشخیص میزان توانایی بیدار ماندن یا (Maintenance of Wakefulness Test (MWT در ابتدا برای سنجش میزان کارآیی و تاثیرات روش های درمانی در بیماران مبتلا به خواب آلودگی شدید طراحی شد. این تست یک نوع تغییر یافته از MSLT می باشد. درحالی که MSLT میزان خواب آلودگی افراد را تعیین می کند، MWT برای سنجش میزان توانایی بیدار ماندن آنها به کار می رود. برای انجام MWT پروتکل های مختلفی وجود دارد ولی به طور کلی روش اجرای این تست همانند MSLT می باشد با دو تفاوت:
1- MSLT در اتاق تاریک انجام می شد ولی برای انجام MWT اتاق باید روشنایی اندکی (1/0 تا 13/0 لوکس در سطح قرنیه چشم) داشته باشد.
2- برای انجام MWT بر خلاف MSLT در مدت های 20 دقیقه ای یا 40 دقیقه ای بیمار در یک وضعیت نشسته قرار می گیرد و در طول این مدت باید سعی کند که خواب نرود. البته در طول این مدت بیمار نباید هیچ فعالیتی داشته باشد به عنوان مثال نمی تواند آواز بخواند و یا با دست هایش کاری انجام دهد بلکه باید ساکت و بی تحرک باشد.
در این تست همانند MSLT مدت زمانی که طول می کشد تا فرد به خواب رود و در نهایت متوسط میزان تاخیر خواب محاسبه می گردد.
تست سنجش خواب آلودگی طی روز
آزمون سنجش خواب آلودگی طی روز یا (Maintenance of Wakefulness Test (MSLT به عنوان یک تست استاندارد برای ارزیابی خواب آلودگی به شمار می رود. این تست بر این اساس طراحی شده است که هرچه یک فرد خواب آلوده تر باشد سریع تر به خواب می رود.
این تست معمولا حدود 2 ساعت بعد از بیدارشدن از خواب شبانه آغاز می گردد. فرد در این تست 5-4 بار در فواصل 2 ساعته و در هر بار به مدت 20 دقیقه تحت ارزیابی قرار می گیرد. در این مدت های 20 دقیقه ای فرد در یک اتاق تاریک، ساکت و مطبوع از نظر تهویه هوایی، با لباس بیرون از منزل در رختخواب دراز می کشد و تلاش می کند تا به خواب رود. در طول مدت 20 دقیقه ای که فرد دراز کشیده است، EEG (نوار مغز)، EOG (نوار چشم)، EMG (نوار عضله) از فرد گرفته می شود تا مشخص شود که فرد به خواب می رود یا خیر؟ بدین ترتیب مدت زمانی که طول می کشد تا فرد به خواب رود (میزان تاخیر خواب) محاسبه می گردد. پس از انجام تست متوسط میزان تاخیر خواب را در 5-4 دفعه ای که فرد تحت ارزیابی قرار گرفته است محاسبه می کنیم. با استناد به متوسط میزان تاخیر خواب، شدت خواب آلودگی فرد تعیین می شود.
با انجام این تست می توان به آسانی افرادی که خواب آلودگی شدید روزانه دارند را از افرادی که خواب آلودگی ندارند تشخیص داد. افرادی که کمبود خواب ندارند معمولا بیش از 15 دقیقه طول می کشد تا به خواب روند در صورتی که افرادی که دچار خواب آلودگی شدید می باشند معمولا طی کمتر از 5 دقیقه به خواب می روند. در این تست همچنین می توان مشخص کرد که آیا فرد دوره خواب REM زودهنگام (Onset REM Sleep Period-SOREMP) را تجربه می کند یا خیر؟ اگر که فرد طی کمتر از 15 دقیقه بعد از شروع خواب وارد فاز REM شود به معنی وقوع یک SOREMP می باشد. SOREMP در افراد مبتلا به نارکولپسی دیده می شود.
برای این که MSLT به درستی صورت گیرد و نتایج حاصل از آن بیانگر میزان واقعی خواب آلودگی فرد باشد باید چندین نکته در انجام این تست مورد توجه قرار گیرد:
- افراد باید حداقل 15 روز قبل از انجام MSLT هیچ داروی محرک اعصابی را مصرف نکرده باشند.
- افرادی که کافئین زیاد مصرف می کنند قبل از انجام تست باید به تدریج میزان مصرف خود را کاهش دهند.
- افراد باید برای 15-10 روز قبل از انجام MSLT ،Sleep Log پر کنند.
- برای انجام MSLT استاندارد افراد باید شب قبل از تست، تحت ارزیابی توسط PSG قرار گرفته باشند.
- افراد در روز انجام MSLT نباید الکل یا کافئین مصرف کنند.
- در فواصل 2 ساعته بین تست ها در زمانی که افراد تحت ارزیابی نیستند باید بیرون از رختخواب باشند و به هیچ وجه نخوابند.
دستگاه سی پپ (CPAP) یک پمپ است که هوا را به طور مداوم از خلال یک ماسک به داخل مجرای تنفسی می دمد. فشار مربوطه را می توان برای دست یافتن به یک فشار ثابت مثبت، بر حسب شرایط و نیاز هر بیمار تنظیم کرد. به کار بردن فشار مثبت در حل مشکل بسته شدن مکرر راه های هوایی فوقانی مؤثر است. پپ تیتراسیون در طی یک شب بستری، به منظور درمان وقفه تنفسی حین خواب، تعیین نوع دستگاه مناسب فرد و یافتن مناسبترین تنظیمات دستگاه انجام می شود. تیتراسیون به طور معمول پس از تست خواب یا پلی سومنوگرافی انجام می شود.